GÜLNiHAL :
YAZARI : NAMIK KEMAL.
KİTABIN KONUSU :
Mal ve iktidar kavgası içinde olan kişinin etrafa zararlarını ve entri-kaları ve bunların sonucunda çıkan olayları halka zararları.
KİTABIN ÖZETİ :
Gülnihal İsmet?in kendisini dikkat etmesini söyler. Muhtar Bey?in canı gerçekten tehlikededir. Gülnihal bunları yıllardır kazandığı tecrübele-re dayanarak anlatır. Muhtar ve İsmet?in akrabaları iktidar ve toprak hırsı için herşeyi yapabilecek düzeyde insanlardır. İsmet Hanım bunlara inanmak istemez. Gülnihal ?de köle olmadan önce bir bey kızdır ve onunda İsmet Hanım gibi bir sevdiği vardır. Gülnihal ?inde düşmanları muhtar bey gibi akrabalarıdır ve sonunda sevgilisini öldürürler. Gülnihal bu nedenle ölmeyi çok ister ama akrabaları onu köle niyetine satarlar. Gülnihal?i gemiyle başka yere götürürler. Bu sırada çok işkence ederler. Sonunda şimdi bulunduğu yere satılır. Burada yaşarken onu köle niyetine satan adamı öldürür.
Gülnihal İsmet?lerin evine ilk önce dayısının ölümünü hazırlamak için girer, ama İsmet?in annesi ana öyle iyi davranırki Gülnihal?in tüm yaraları sarılır. Gülnihal o günden beri annesi için çalışır. Dayısını herşeye rağmen öldürürler. Çok geçmeden arkadan anneside ölür. Bu günden sonra İsmet?i kızı gibi sever ve korur. Gülnihal İsmet?e söylediklerini aynen Muhtar Bey?ede anlatır. Muhatar?da İsmet gibi inanmak istemez. Akrabalarından böyle bir şey beklemez. Gülnihal Sancak Beyi olan Kaplan Paşanın ismet?i sevdigini fakat onu sadece miras için ve Muhtar beyden intikam almak için sevdiğini söyler. Muhtar bey çok cesur oldugu için ve halk tarafından çok sevildigi için Kaptan Pasa onu öldürmek ister. Muhtar bey her zamanki gibi kendisine çok güvenir ve bunu başaramayacaklarını, halkın buna izin vermeyecegini söyler. Gülnihal?de tarihte olduğu gibi halkı para ve tahtitlerle susturabileceklerini söyler. Gülnihal Muhtar?dan başa geçmesini ve halkı kurtarmasını ister; ama Muhtar Bey bunu kan dökerek yapmak istemez. İsmet?te buradan gitmek istediğini ,Gülnihal?in haklı olabileceğini düşünür. Tam bunlar konusulurken konagı basarlar ve Muhtar?i tutuklarlar. Giderken İsmet?e Pasanın mektubunu bırakırlar. Mektubda saraya gelmesi gerektiği aksi takdirde Muhtar?ın ölebileceği yazılıdır.
Pasa sonunda muradına ermiş Muhtarı tutuklamış ve İsmet?i saraya gelmeye zorunlu kılmıştır. Paşanın annesi Muhtar?ın ve İsmet?in ölmesi taraftarıdır. Pasa tam tersine ikisinde yaşamasını ister. İsmat?le evlenerek Muhtar?i kahretmeyi düşünür. Paşa hanım herşeye ragmen İsmet?în yanına gider ve onu ogluna ister. ismet?te aklına gelen herseyi söyler ve evlenmeyi istemez. Bu sırada Pasa içeri girer, ismet aynı seyleri Pasa?yada söyler ve bayılır. Pasa bu hareketinden dolayı onu cezalandırmak ister. Gülnihal bu arada devreye girer ve onu ikna edecgini söylerek Gülnihal?i kurtarır. Paşa bunu sonucunda işine geri döner ve Muhtar Beyi huzuruna çagırır. Zülfikar Aga, Paanın tüfekçi başı, onun hemen öldürülmesi gerektigini söyler. Züfikar Aga, Pasa?nın adamı olaraka görünsede aslında kardesinin intikamını almak için yasayan bir adamdır. Rıdvan?ın yardımıyla Gülnihal ve İsmet zindana girerler. Muhtar Bey İsmetle konuşmak istemez ve ona hakaret dolu sözler söyler. Bu sırada birinin geldiğini ögrenirler ve İsmet hemen pencereden kaçar. Gelen Zülfikar Agadır Zülfikar Aga zamanında Gülnihal?le evlenmek ismemis, fakat Kabul edilmemistir. Gülnihal muhatar?i kurtardıgı zaman onu sevebile-ceğine yemin eder Zülfiakar Ağa zaten Muhtar?I kurtarıp onu başa geçirmekte kararlıdır. Paşanın yakın adamlarından Kara Veli Zülfiakar Ağadan yeğeni, Bayram?ın ve ahaliden Cafko?nun salıverilmesini ister ve aynı zamanda karısına eziyet ettiği bilinen Raşit?in Zülfiakar Ağa onu oyalar ve onun sadece bir bölgede kalmasını sağla onun tehlike olmasını engeller. Zülfikar Ağa Kara veli tehlikesinden kurtulduktan sonra hemen Muhatar?ın yanına koşar. Onunla konuşmaya başlar. Onun kurtulup yerine iki masum kişi öldüren birinin öldürülmesini kararlaştırır. Gecenın geç saatlerinde Muhtar ve onunla birkaç kişi daha serbest bırarakılır. Serbest bırakı-lırken hayatta olduguna dair bir kağıt alır bu onun gülnihal?e karşı ispatı olacaktır. Muhtar o günden sonra belli bir süre sakalnır. Bu sırada İsmet muhtar?ın öldüğünü sanır. Muhtar ve yandaşlarının buluşacağı gün gelmiştir. Akşam vakitlerinde Muhtar Bey, hakim, Raşit ve ileri gelenlerden Zeynel , Şemsettin, Behram, Sinan , Hayri beyler toplanır. Bunların yanında ahaliden birçok kişide onlara eşlik eder. Bu olaylar gelişirken Paşa ,annesi Paşo hanımı öldürür, Raşit karısının intikamını alır ve Kara Veli?yi zehirler. Muhtar ve yandaş-ları buldukları cephaneyi ve neler yapabileceklerini anlatırlar. Planlar hazırlanır. Paşa belli saatlerde her akşam İsmet hanım?ın yanına gider. Paşayı bu arada tutmayı planlarlar. Muhtar İsmet?e olan kininden dolayı isteksiz davranmaktadır ama ahali ve ismet?I tanıyanlar olayları anlatınca İsmet?in haklı olduğunu anlar ve daha çok hırslanır. İleri gelenler ve halk Muhtar?I Sancak beyi olarak seçmek isterler; ama Muhtar bunu babadan oğla geçen bir sistemi istemedigi için istemez. Halk bunu sadece bir deyiş olduğunu aslında dürüst ve cesur olduğu için onu seçemek istediklerini anlatırlar, bunun üzerine kabul eder. O gece gelmiştir. Artık intikam vakti gelmiştir. Bekledikleri gibi Paşa odaya girer. İsmet Paşa gelmeden yaptıkları konuşmalarda Muhtar?ın ölmediğini anlar, ama durumu belli etmemesi gerekir. Paşa içeri girdiğinde artık zamanın dolduğu-nu ve yarım saat içinde İsmet?le nikahlanmak istediğini söyler. Gülnihal ve İsmet buna şiddetle karşı çıkar ve zaman isterler; ama Paşa bunu kabul etmez. Gülnihal, Paşa?yla İsmet?in arasına girmek ister, fakat Paşa onu hançerler ve odanın dışına atar Paşa tekrar İsmet?le konuşmaya hazırlanırken Muhtar ve adamları odaya girerler, ve Paşayı tutuklarlar. Paşa?nın infaz emri Padişahtan gelmiştir. Zülfikar Ağa bunu kimseye bırakmaz ve dışarıda hemen infazını gerçekleştirir. Zülfikar Ağa Gülnihal?i arar ama bulamaz. Onun yaralı olduğunu unutmuşlardır. Hemen yanına koşarlar. Gülnihal görevinin bittiğini söyler ve Zülfikar Ağaya döner?seni sevmeye yemin etmiştim ama olmadı sen beni affet ?der Zülfikar Ağa bunun üzerine koşarak odayı terkeder. Gülnihal görevini yaptığı için ve 16 yıldır hayaliyle yaşadığı eine ihanet etmediği için çok mutludur. Hafifçe ayağa kalkmaya çalışır ve bu sırada ona yaklaşan İsmet?in kucağına düşer ve ölür?
KİTABIN ANA FİKRİ :
Mal ve iktidar hırsının kötü sonuçlar ve iyilerin galibiyeti .
KİTAP HAKKINDA ŞAHSİ GÖRÜŞLER :
Kitap tiyatro türünü bana sevdirdi. Yazıldıgı zamandaki hak olayla-rını cok iyi yansıtmış ve bunu çok iyi örneklerle bizlere benim-setmiştir. Tasvirler ve benzetmeler olaylara canlılık katmış ve o anların gözlerde canlanmasına yardımcı olmuştur. Kitabı iyi dersler alarak bitirdim, ve bu nedenle herkesin okumasını isterim. Bu olaylar günümüzde de iktidar kavgası nedenıyle meydana gelmektedir. İktidar ve mal hırsı insanlara Seytan?ın kölesi haline getiriyor. Bu düşüncelerde olan kimseler etrafındaki herkesi kaybetmeyi umursa-maz hale geliyorlar. Benim tek dileğim insanların para ve iktidara tapmamaları, bunları sadece insanların iyi hayat sürmeleri için kullanmalarıdır. Umarım bu kitabı okuyanlar bunun farkına varırlar.
YAZARI : NAMIK KEMAL.
KİTABIN KONUSU :
Mal ve iktidar kavgası içinde olan kişinin etrafa zararlarını ve entri-kaları ve bunların sonucunda çıkan olayları halka zararları.
KİTABIN ÖZETİ :
Gülnihal İsmet?in kendisini dikkat etmesini söyler. Muhtar Bey?in canı gerçekten tehlikededir. Gülnihal bunları yıllardır kazandığı tecrübele-re dayanarak anlatır. Muhtar ve İsmet?in akrabaları iktidar ve toprak hırsı için herşeyi yapabilecek düzeyde insanlardır. İsmet Hanım bunlara inanmak istemez. Gülnihal ?de köle olmadan önce bir bey kızdır ve onunda İsmet Hanım gibi bir sevdiği vardır. Gülnihal ?inde düşmanları muhtar bey gibi akrabalarıdır ve sonunda sevgilisini öldürürler. Gülnihal bu nedenle ölmeyi çok ister ama akrabaları onu köle niyetine satarlar. Gülnihal?i gemiyle başka yere götürürler. Bu sırada çok işkence ederler. Sonunda şimdi bulunduğu yere satılır. Burada yaşarken onu köle niyetine satan adamı öldürür.
Gülnihal İsmet?lerin evine ilk önce dayısının ölümünü hazırlamak için girer, ama İsmet?in annesi ana öyle iyi davranırki Gülnihal?in tüm yaraları sarılır. Gülnihal o günden beri annesi için çalışır. Dayısını herşeye rağmen öldürürler. Çok geçmeden arkadan anneside ölür. Bu günden sonra İsmet?i kızı gibi sever ve korur. Gülnihal İsmet?e söylediklerini aynen Muhtar Bey?ede anlatır. Muhatar?da İsmet gibi inanmak istemez. Akrabalarından böyle bir şey beklemez. Gülnihal Sancak Beyi olan Kaplan Paşanın ismet?i sevdigini fakat onu sadece miras için ve Muhtar beyden intikam almak için sevdiğini söyler. Muhtar bey çok cesur oldugu için ve halk tarafından çok sevildigi için Kaptan Pasa onu öldürmek ister. Muhtar bey her zamanki gibi kendisine çok güvenir ve bunu başaramayacaklarını, halkın buna izin vermeyecegini söyler. Gülnihal?de tarihte olduğu gibi halkı para ve tahtitlerle susturabileceklerini söyler. Gülnihal Muhtar?dan başa geçmesini ve halkı kurtarmasını ister; ama Muhtar Bey bunu kan dökerek yapmak istemez. İsmet?te buradan gitmek istediğini ,Gülnihal?in haklı olabileceğini düşünür. Tam bunlar konusulurken konagı basarlar ve Muhtar?i tutuklarlar. Giderken İsmet?e Pasanın mektubunu bırakırlar. Mektubda saraya gelmesi gerektiği aksi takdirde Muhtar?ın ölebileceği yazılıdır.
Pasa sonunda muradına ermiş Muhtarı tutuklamış ve İsmet?i saraya gelmeye zorunlu kılmıştır. Paşanın annesi Muhtar?ın ve İsmet?in ölmesi taraftarıdır. Pasa tam tersine ikisinde yaşamasını ister. İsmat?le evlenerek Muhtar?i kahretmeyi düşünür. Paşa hanım herşeye ragmen İsmet?în yanına gider ve onu ogluna ister. ismet?te aklına gelen herseyi söyler ve evlenmeyi istemez. Bu sırada Pasa içeri girer, ismet aynı seyleri Pasa?yada söyler ve bayılır. Pasa bu hareketinden dolayı onu cezalandırmak ister. Gülnihal bu arada devreye girer ve onu ikna edecgini söylerek Gülnihal?i kurtarır. Paşa bunu sonucunda işine geri döner ve Muhtar Beyi huzuruna çagırır. Zülfikar Aga, Paanın tüfekçi başı, onun hemen öldürülmesi gerektigini söyler. Züfikar Aga, Pasa?nın adamı olaraka görünsede aslında kardesinin intikamını almak için yasayan bir adamdır. Rıdvan?ın yardımıyla Gülnihal ve İsmet zindana girerler. Muhtar Bey İsmetle konuşmak istemez ve ona hakaret dolu sözler söyler. Bu sırada birinin geldiğini ögrenirler ve İsmet hemen pencereden kaçar. Gelen Zülfikar Agadır Zülfikar Aga zamanında Gülnihal?le evlenmek ismemis, fakat Kabul edilmemistir. Gülnihal muhatar?i kurtardıgı zaman onu sevebile-ceğine yemin eder Zülfiakar Ağa zaten Muhtar?I kurtarıp onu başa geçirmekte kararlıdır. Paşanın yakın adamlarından Kara Veli Zülfiakar Ağadan yeğeni, Bayram?ın ve ahaliden Cafko?nun salıverilmesini ister ve aynı zamanda karısına eziyet ettiği bilinen Raşit?in Zülfiakar Ağa onu oyalar ve onun sadece bir bölgede kalmasını sağla onun tehlike olmasını engeller. Zülfikar Ağa Kara veli tehlikesinden kurtulduktan sonra hemen Muhatar?ın yanına koşar. Onunla konuşmaya başlar. Onun kurtulup yerine iki masum kişi öldüren birinin öldürülmesini kararlaştırır. Gecenın geç saatlerinde Muhtar ve onunla birkaç kişi daha serbest bırarakılır. Serbest bırakı-lırken hayatta olduguna dair bir kağıt alır bu onun gülnihal?e karşı ispatı olacaktır. Muhtar o günden sonra belli bir süre sakalnır. Bu sırada İsmet muhtar?ın öldüğünü sanır. Muhtar ve yandaşlarının buluşacağı gün gelmiştir. Akşam vakitlerinde Muhtar Bey, hakim, Raşit ve ileri gelenlerden Zeynel , Şemsettin, Behram, Sinan , Hayri beyler toplanır. Bunların yanında ahaliden birçok kişide onlara eşlik eder. Bu olaylar gelişirken Paşa ,annesi Paşo hanımı öldürür, Raşit karısının intikamını alır ve Kara Veli?yi zehirler. Muhtar ve yandaş-ları buldukları cephaneyi ve neler yapabileceklerini anlatırlar. Planlar hazırlanır. Paşa belli saatlerde her akşam İsmet hanım?ın yanına gider. Paşayı bu arada tutmayı planlarlar. Muhtar İsmet?e olan kininden dolayı isteksiz davranmaktadır ama ahali ve ismet?I tanıyanlar olayları anlatınca İsmet?in haklı olduğunu anlar ve daha çok hırslanır. İleri gelenler ve halk Muhtar?I Sancak beyi olarak seçmek isterler; ama Muhtar bunu babadan oğla geçen bir sistemi istemedigi için istemez. Halk bunu sadece bir deyiş olduğunu aslında dürüst ve cesur olduğu için onu seçemek istediklerini anlatırlar, bunun üzerine kabul eder. O gece gelmiştir. Artık intikam vakti gelmiştir. Bekledikleri gibi Paşa odaya girer. İsmet Paşa gelmeden yaptıkları konuşmalarda Muhtar?ın ölmediğini anlar, ama durumu belli etmemesi gerekir. Paşa içeri girdiğinde artık zamanın dolduğu-nu ve yarım saat içinde İsmet?le nikahlanmak istediğini söyler. Gülnihal ve İsmet buna şiddetle karşı çıkar ve zaman isterler; ama Paşa bunu kabul etmez. Gülnihal, Paşa?yla İsmet?in arasına girmek ister, fakat Paşa onu hançerler ve odanın dışına atar Paşa tekrar İsmet?le konuşmaya hazırlanırken Muhtar ve adamları odaya girerler, ve Paşayı tutuklarlar. Paşa?nın infaz emri Padişahtan gelmiştir. Zülfikar Ağa bunu kimseye bırakmaz ve dışarıda hemen infazını gerçekleştirir. Zülfikar Ağa Gülnihal?i arar ama bulamaz. Onun yaralı olduğunu unutmuşlardır. Hemen yanına koşarlar. Gülnihal görevinin bittiğini söyler ve Zülfikar Ağaya döner?seni sevmeye yemin etmiştim ama olmadı sen beni affet ?der Zülfikar Ağa bunun üzerine koşarak odayı terkeder. Gülnihal görevini yaptığı için ve 16 yıldır hayaliyle yaşadığı eine ihanet etmediği için çok mutludur. Hafifçe ayağa kalkmaya çalışır ve bu sırada ona yaklaşan İsmet?in kucağına düşer ve ölür?
KİTABIN ANA FİKRİ :
Mal ve iktidar hırsının kötü sonuçlar ve iyilerin galibiyeti .
KİTAP HAKKINDA ŞAHSİ GÖRÜŞLER :
Kitap tiyatro türünü bana sevdirdi. Yazıldıgı zamandaki hak olayla-rını cok iyi yansıtmış ve bunu çok iyi örneklerle bizlere benim-setmiştir. Tasvirler ve benzetmeler olaylara canlılık katmış ve o anların gözlerde canlanmasına yardımcı olmuştur. Kitabı iyi dersler alarak bitirdim, ve bu nedenle herkesin okumasını isterim. Bu olaylar günümüzde de iktidar kavgası nedenıyle meydana gelmektedir. İktidar ve mal hırsı insanlara Seytan?ın kölesi haline getiriyor. Bu düşüncelerde olan kimseler etrafındaki herkesi kaybetmeyi umursa-maz hale geliyorlar. Benim tek dileğim insanların para ve iktidara tapmamaları, bunları sadece insanların iyi hayat sürmeleri için kullanmalarıdır. Umarım bu kitabı okuyanlar bunun farkına varırlar.
